နားလည္ခံစားမႈျဖင့္ ဘာသာျပန္ျခင္း။

ဘာသာျပန္တယ္ ဆိုတာ မိမိရဲ႕ မိခင္ဘာသာစကား မဟုတ္တဲ႔ ဘာသာတစ္ခုကို မိမိရဲ႕မိခင္ဘာသာနဲ႔ အမ်ားသူငါ နားလည္ေအာင္ ျပန္ဆိုျခင္း အလုပ္ဆိုတာ လူတိုင္း သိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ.. အဂၤလိပ္ဘာသာ ကေန ျမန္မာဘာသာသို႔ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ျပန္ဆိုၿပီဆိုပါစို႔။ ဘာသာျပန္သူဟာ အဂၤလိပ္ဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ေလာက္ပဲ ကၽြမ္းက်င္မႈ႐ိွပါေစ။ အဲဒီဘာသာျပန္ခ်င္တဲ႔ ဘာသာရပ္ သို႔မဟုတ္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကို နားလည္ခံစားႏိုင္မႈ မရိွရင္ ျမန္မာဘာသာသို႔ ဘာသာျပန္ဆိုရာမွာ စာဖတ္သူနားလည္ႏိုင္ေအာင္ ျပန္ဆိုျခင္း ႐ိွႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဥပမာ ထပ္ေပးရမယ္ဆိုရင္ ရူပေဗဒဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကို ႐ူပေဗဒဘာသာရဲ႔ သီအိုရီေတြ၊ concepts ေတြကို နားမလည္ပဲ ဘာသာျပန္လို႔ ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ နားလည္ခံစားႏိုင္မႈ မ႐ိွပဲ ၀တၱဳတစ္ပုဒ္ကို ဘာသာျပန္တယ္ဆိုရင္လဲ ဖတ္လို႔ ေကာင္းတဲ႔ ဘာသာျပန္၀တၱဳတစ္ပုဒ္ ျဖစ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

အဲဒီလိုပဲ တစ္ဖက္က ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အဂၤလိပ္ဘာသာရပ္ကို အလြန္ကၽြမ္းက်င္သူစာဖတ္သူတစ္ဦး ဟာအဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ ေရးသားထားတဲ႔ မိမိအေနနဲ႔ မကၽြမ္း၀င္ မရင္းႏွီးတဲ႔ ဘာသာရပ္တစ္ခုကို ဖတ္ၿပီး အျပည့္အ၀ နားလည္မႈ ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုတဲ႔ မိမိနဲ႔ မေလ႔လာဖူးတဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြ မ်ားစြာ ပါ၀င္ေနၿပီး နားလည္မႈ လြဲမွားတဲ႔ အျဖစ္မ်ိဳးေတာင္ ေရာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
့
ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ခုစဥ္းစားမိတယ္။ ဂ်ပန္က ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဘာသာရပ္တစ္ခုကို ေလ့လာရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြထက္ နားလည္မႈ ပိုမိုျမင့္မားၾကတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ Text books စာအုပ္ ေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြ ဟာ သူတို႔ ဂ်ပန္ဘာသာနဲ႔ အကုန္ထုတ္ေ၀ထားတာ ႐ိွတယ္။ ဂ်ပန္ေက်ာင္းသားအမ်ားစုဟာ အဂၤလိပ္စာ ညံံ့တယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရေပမဲ႔ ဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နာလည္မႈစြမ္းရည္ ျမင့္မားၾကတယ္။

အျခားဘာသာတစ္ခုကို ဘယ္ေလာက္ ကၽြမ္းက်င္ေနပါေစ။ မိမိရဲ႔ မိခင္ဘာသာနဲ႔ ေရးထားတဲ႔ စာေလာက္ နားလည္ ခံစားႏိုင္မႈ မရိွဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။

ဘေလာ႔မွာ ၀ါသနာအရ စာမေရးတတ္ ေရးတတ္နဲ႔ စာေရးေနတယ္ ဆိုေပမဲ႔ စာဖတ္သူ ဆိုတာလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႐ိွတာေၾကာင္႔ မိမိနားလည္ ခံစားလိုက္တဲ႔ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခု ကို ေစတနာနဲ႔ မွ်ေ၀ေပးျခင္း သာျဖစ္ပါတယ္။
စာေရးသူတစ္ေယာက္မွာ စာဖတ္သူအတြက္ ေစတနာ ထားဖုို႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတယ္ စာေရးသူ နဲ႔ စာဖတ္သူ အားလံုး နားလည္ၿပီးသား ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

လာေရာက္ဖတ္႐ႈသူအားလံုးအား အထူးေလးစား ေက်းဇူးတင္လွ်က္ပါ။

ေမေမနာယူေသာတရားမ်ား - ၂

မီးငယ္ေလးေရ....
ဒီေန႔ ေမေမနာယူတဲ႔ တရားကေတာ႔ ေမေမတို႕ကို ဘုရားအဆူဆူနဲ႕ လြဲေစခဲ႔တဲ႔ တရားခံ၊ အႀကီးဆံုး ရန္သူ ၂ ေယာက္အေၾကာင္းကို မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီးက ေျပာျပထားတဲ႔ တရားပါ။
အဲဒီရန္သူ ၂ ဦးက ေတာ႔ အ၀ိဇၨာနဲ႔ တဏွာ တဲ႔။

သမုဒၵရာႀကီး ငါးစင္းထဲမွာ ႐ိွတဲ႔ ေရေတြဟာ ခန္းေျခာက္ေကာင္း ခန္းေျခာက္ႏိုင္တယ္။
ျမင္းမိုရ္ေတာင္ႀကီးလဲ ေပ်ာက္ခ်ိန္တန္ရင္ ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္။
ဒါေပမဲ႔ ေမေမတို႔ေတြမွာ အ၀ိဇၨာနဲ႔ တဏွာ ႐ိွေနလို႕ကေတာ႔ အိုေဘး၊ နာေဘး၊ ေသေဘး ေတြနဲ႕ ဘယ္လိုမွာ မလြတ္ႏိုင္ဘူးတဲ႔။
ဘုရားတစ္ဆူနဲ႔ တစ္ဆူၾကားမွာ ေမေမတို႕အ႐ိုးေတြဟာ ေ၀ပုလႅေတာင ္ေလာက္ျမင့္ခဲ႔ၾကသတဲ႔။ ေ၀ပုလႅေတာင္ ဆိုတာက ျမင့္လဲျမင့္၊ က်ယ္လဲက်ယ္ ၊ ေလးရက္တက္ ေလးရက္ဆင္းရတယ္။

အဲဒီေတာ႔ အ၀ိဇၨာနဲ႔ တဏွာ ရန္သူႏွစ္ဦးကို အေသသတ္ႏိုင္မွ အိုနာေသ ဆိုတဲ႔ သံသရာေဘးက လြတ္ႏိုင္ပါတယ္။
အေသသတ္ရမဲ့ နည္းကေတာ႔ ခႏၱာမွာ “သစၥာအႏုေလာမိကဥာဏ္” ရေအာင္သြင္းရပါမယ္။ အဲဒီဥာဏ္သာ႐ိွရင္ ကိုယ္႔ခႏၱာမွာ ဘုရားပြင့္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲတဲ႔။ အဲဒီဥာဏ္ရဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္း ဆရာေတာ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။

အဲဒီဥာဏ္ရဖို႕ နည္းမေျပာခင္ အ၀ိဇၨာနဲ႔ တဏွာအေၾကာင္း အရင္ေျပာပါတယ္။
သား၊ သမီး ကိုျမင္လို႔ ခင္တဲ႔စိတ္က - တဏွာ
သား၊ သမီး ရဲ႕ခႏၱာကို ခႏၱာ၅ပါးမွန္း မသိတာက - အ၀ိဇၨာ

“သစၥာအႏုေလာမိကဥာဏ္” ဆိုတာလဲ “၀ိပႆနာဥာဏ္”နဲ႔အတူတူပါပဲ။ သစၥာကိုသိတဲ႔ ဥာဏ္ေပါ႔။
စိတ္ကို ႐ႈတဲ႔သူကလဲ စိတၱာ၀ိပႆနာ ကို႐ႈ၊
ေ၀ဒနာကို ႐ႈတဲ႔သူကလဲ ေ၀ဒနာ၀ိပႆနာ ကို႐ႈ၊
႐ုပ္ကို ႐ႈတဲ႔ သူကလဲ ကာယ၀ိပႆနာကို႐ႈ.... ဘာပဲ႐ႈ႐ႈ ျဖစ္ၿပီး ပ်က္သြားတဲ႔ သေဘာကို ႐ႈခိုင္းပါတယ္။

စိတ္ကို႐ႈရင္ စားခ်င္တဲ႔ စိတ္ေလးေပၚလာတယ္။ ေပၚလာတဲ႔ စိတ္ကေလးကို ၾကည့္လိုက္ေတာ႔ မ႐ိွေတာ႔ဘူး၊ ျဖစ္ၿပီးပ်က္သြားတယ္။ အိပ္ခ်င္စိတ္ကေလး ေပၚလာျပန္ရင္လဲ ၾကည့္လိုက္ေတာ႔ မ႐ိွေတာ႔ဘူး။ ထုိနည္းအတိုင္းပဲ ဘာစိတ္ပဲ ေပၚလာလာ ျဖစ္ၿပီးပ်က္တာကို သိေနဖို႔ပါပဲ။

သြားရင္းလာရင္း သတိထားၿပီး ႐ႈမွတ္ေနရင္ အင္မတန္ တန္ဘိုး႐ိွပါတယ္။
19th May,2009

ဂ်ပန္မွာ အႏၱရာယ္ကင္းကင္း စက္ဘီးစီးၾကပါစို႔( International Road Safety Festival)

ဂ်ပန္မွာ စက္ဘီးစီးတဲ႔ အခါ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြဟာ စည္းကမ္းလိုက္နာမႈ နည္းလို႔ မေတာ္တဆ ထိခိုက္မႈေတြ မ်ားျပားလာပါတယ္။

ဒီလို မေတာ္တဆ ထိခုိက္မႈေတြ မ်ားျပားလာျခင္းဟာ အမ်ားစုကေတာ႔ စက္ဘီးစီးတဲ႔ အခါ လိုက္နာရမဲ႔ စည္းကမ္းေတြကို နားမလည္ၾကလို႔ ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အပါအ၀င္ သူတို႔ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ ကိုယ္တိုင္ စက္ဘီးစီးတဲ႔ အခါ လိုက္နာသင့္တဲ႔ စည္းကမ္းေတြကို နားမလည္ၾကတဲ႔ အျပင္ လိုက္နာျခင္းလဲ သိပ္မရိွၾကပါဘူး။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔ ကစၿပီး Miyagi prefecture ရဲ႔႕ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဌာနက စက္ဘီးစီးတဲ႔အခါ လိုက္နာရမဲ႔ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ႔ပါတယ္။

အဲဒါေတြကေတာ႔

ထီးေဆာင္းရင္း၊ လက္ကိုင္ဖုန္း ေျပာရင္း၊ နားၾကပ္နဲ႔ သီခ်င္းနားေထာင္ရင္း စက္ဘီးမစီးရပါ။
အရက္မူးေနလွ်င္ စက္ဘီးမစီးရပါ။　၂ ေယာက္အတူ မစီးရပါ။(အသက္ ၁၆ႏွစ္အထက္ ရိွတဲ႔ သူက အသက္ ၆ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ကို တင္စီးႏိုင္သည္။)
ညအခ်ိန္ စက္ဘီးစီးလွ်င္ မီးမထြန္းပဲ မစီးရန္။ (စက္ဘီးမီးလံုးတပ္မထားပဲ စက္ဘီးမစီးရပါ။ ညအခ်ိန္ စက္ဘီးမီးလံုးထြန္းၿပီး စီးရသည္မွာ မိမိအား အျခားစက္ဘီးႏွင့္ ယာဥ္မ်ားက သတိထားမိႏိုင္ေစရန္ ရည္႐ြယ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
စက္ဘီးစီးသည့္အခါ ကားလမ္းမ၏ ဘယ္ဘက္ျခမ္းက ကပ္စီးရန္။
မီးပိြဳင့္ႏွင့္ လမ္းညႊန္ သေကၤတမ်ားကို ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားအတိုင္း လိုက္နာရန္။
မီးပြိဳင့္ မရိွသည့္ လမ္းဆံုးလမ္းခြမ်ား၌ ခဏရပ္ကာ ကားသြားကားလာ ကို ၾကည့္ၿပီးမွ ဆက္သြားရန္။

လိုက္နာမႈမရိွသည္ကို ေတြ႔႐ိွပါက ဒဏ္ေငြ ယန္း ၅ေသာင္းအထိ ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို သိထားၾကပါရဲ႕လား။

(Pic. from http://asunaro-kobe.blog.so-net.ne.jp/archive/c242401-1）

ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြေတာင္ ဒီအေၾကာင္းကို သိပ္မသိၾကတဲ႔ အျပင္ လိုက္နာမႈလည္း သိပ္မရိွၾကပါဘူးတဲ႔။ ႏိုင္ငံျခားသားဆိုရင္နားမလည္တဲ႔အတြက္ ပိုဆိုးမွာေပါ႕။

အဲဒီေတာ႔ စက္ဘီးစီးတဲ႔ အခါ လိုက္နာရမဲ႔ လမ္းစည္းကမ္းေတြကို ပညာေပးခ်င္တဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ International Road Safety Festival ဆိုတဲ႔ ပြဲေတာ္ကို ကၽြန္မေနတဲ႔ ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ႔ပါတယ္။ ဒီပြဲေတာ္ကို NPO corporation ကဦးစီးက်င္းပခဲ႔ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕ ကရဲအရာရိွႀကီးေတြလဲ တက္ေရာက္ခဲ႔ၾကပါတယ္။
http://gakuwarinet.com/event/
အဲဒီပြဲေတာ္မွာ ႏိုင္ငံ ၁၀ ႏိုင္ငံရဲ႕ အစားအေသာက္ေတြကို ေရာင္းခ်တဲ႔ အစားအေသာက္ပြဲေတာ္အျပင္ ယဥ္စည္းကမ္း ပညာေပး ကစားနည္းေတြလဲ ပါ၀င္တာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီပြဲမွာ ကၽြန္မတို႕အဖြဲ႔လဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ပါ၀င္ၿပီး အုန္းႏို႔ ေခါက္ဆြဲခ်က္ၿပီး ေရာင္းခဲ႔ပါေသးတယ္။
ေတာ္ေတာ္ေရာင္းရၿပီး ၊ အေစာႀကီး ပဲ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အေရအတြက္ ေရာင္းၿပီးသြားပါတယ္။
ပင္ပန္းေပမဲ႔ ႏိုင္ငံစံုက မုန္႔အမ်ိဳးမ်ိဳးလဲ အမ်ားႀကီးစားရလို႔ မမႀကီးနဲ႔ ညီမေလးေတြလဲ ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ္ခဲ႔ၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ပူပူေႏြးေႏြး ျပည္ေတာ္ျပန္လြင္စံ နဲ႔ ေအာ္ေတာစံ-မိုးစံ အတြက္ပါ မုန္႔ေတြ တစ္ေပြ႔ႀကီးနဲ႔ ျပန္သြားၾကေလရဲ႕။

ေမေမ နာယူေသာ တရားမ်ား ၁။

မီးငယ္ေလးေရ....

ဒီေန႔ ေမလ(၁)ရက္ ၂၀၀၉ ပါ။ ဒီမနက္ ေမေမနာတဲ႔ တရားက ၂၂-၈-၁၉၆၁ ခုႏွစ္က ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာၾကားခဲ႔တဲ႔ ဒိဌိျပဳတ္ေရး တရားေတာ္ အမွတ္(၁) ပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၈ႏွစ္ၾကာခဲ႔ေပမဲ႔ အင္မတန္မွတ္သားစရာ ေကာင္းၿပီး ေမေမတို႕ ပုထုဇဥ္ေတြ မသိမျဖစ္တဲ႔ တရားပါပဲ။ ဒီတရားက တကယ္တမ္းေျပာရရင္ေတာ႔ အရင္ေန႔ေတြက ေဟာခဲ႔တဲ႔ တရားအဆက္ပါပဲ။ အဂိၢ၀ဆၦ ဆိုတဲ႔ ပုဏၰားက ျမတ္စြာဘုရားသခင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး ကို အေမးပုစၦာေတြေမးလို႔ ဘုရားရွင္းက ေျဖတဲ႔ တရားျဖစ္တယ္။ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာၾကားခ်က္ကို မီးမီးနဲ႔ ေမေမ ထုိင္ၿပီး စကားေျပာေနသလိုပံုစံနဲ႔ အဓိကအခ်က္ေတြကိုပဲ နားလည္ေအာင္ ေရးျပမယ္။

ဘုရားရွင္ဟာ ေဆးသမားႀကီးနဲ႔တူၿပီး ေမေမတို႕ ပုထုဇဥ္ေတြဟာ ကိေလသာေရာဂါေတြရိွတဲ႔ သံသရာခရီးသည္လူမမာေတြနဲ႔ တူသတဲ႔။ ေဆးသမားႀကီးက ေရာဂါေပ်ာက္ေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔နဲ႕ စားေဆးကိုေပးပါသတဲ႔။ သီလဆိုတာက ေရွာင္ၾကဥ္တာနဲ႔တူၿပီး ၀ိပႆနာကေတာ႔ စားေဆးနဲ႔ တူသတဲ႔။ သီလကို ေစာင့္ထိန္းရင္ ေရာဂါမတိုးေအာင္ပဲ တတ္ႏိုင္ၿပီး ၀ိပႆနာအလုပ္ကို လုပ္မွသာ၊ ျဖစ္ပ်က္ေတြ ရႈမွတ္မွသာ ကိေလသာ ေရာဂါေတြ ေပ်ာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကလဲ ေသာက္ေဆးမေသာက္သူကို အျပစ္တင္မွာပါပဲတဲ႔။ ၀ိပႆနာ လုပ္တဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြမွာ ေတာ႔သီလကပါၿပီးသားျဖစ္တဲ႔ အတြက္ အထူးသီလႏွင့္ ေနတဲ႔သူ (၀ိေသသ ဘာဂိရ သီရ) နဲ႔ ေနတဲ႔သူလို႔ အဓိပၼာယ္ရတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕က သီိလေဆာက္တည္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ ဆိုၿပီး မတင္းတိမ္သင့္တာကို တင္းတိမ္မိမွာ စိုးလို႔လဲ ဆရာေတာ္ႀကီးက အထူးသတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္မသိရင္ ခႏၱာလဲမသိ၊ နိဗၺာန္လဲမသိႏိုင္ပါဘူး။ ခႏၱာေလးေတြ ျဖစ္ၿပီး ပ်က္သြားတဲ႔ ဓမၼေတြကို မသိႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေတြမသိေတာ႔ ငါ..ငါ႔ဥစၥာ ဆိုတဲ႔ ဆိတ္သုန္းတဲ႔ သုညတရားကုိ မသိပါဘူး။ သုညတရားဆိုတာ ဘုရားတစ္ဆူပြင့္မွ ၾကားရတဲ႔ တရားမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ အခု တရားနာေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ကိေလသာမီး၊ ဇရာမီးေတြက ေတာက္ေလာင္ေနတယ္။ ကိေလသာမီးဆိုတာ တစ္နည္းအားျဖင့္ ခင္တဲ႔ မီးပါပဲ။ တရားနာေနရင္း ေတာင္ေတြး ေျမာက္ေတြး ေတြးခ်င္ရာေတြးေနမယ္။ ယပ္ခပ္ခ်င္လဲ ခပ္ေနမယ္။ ရွဴေဆးေလး ရွဴေပးရ၊ လ်က္ဆားေလး စားေပးရနဲ႔ ကိေလသာရဲ႕ ကၽြန္ျဖစ္ေနပါတယ္။

ကိေလသာက “ေလာင္မီး” သမုဒသသစၥာ၊ ခႏၱာက “ေလာင္စာ” ဒုကၡသစၥာ နဲ႔တုပါတယ္။ လူ႔ဘ၀ရရပါလို၏ လို႔ ဆုေတာင္းခဲ႔လို႔ ေလာင္စာရၿပီး မီးေလာင္ခံေနရတယ္။

ကိေလသာမီးေလာင္လို႔ “ေခြးေနရာမရ” ျဖစ္ေနၾကရတာ။ ဒီေနရာေနလိုက္ မေကာင္းျပန္ဘူးဆိုၿပီး ဟိုနားေရႊ႕လိုက္ရ နဲ႔တဲ႔။

မီးက ကိေလသာ
ခႏၱာက ေလာင္စာ
ကံ က မီးထည့္သမား
တစ္ခါတစ္ေလ နတ္ျပည္သြားေလာင္ရျပန္တယ္။ တစ္သံသရာလံုးမွာ မီးကုန္ရင္ ေလာင္စာထပ္ရွာထည့္ရတဲ႔ အလုပ္နဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ခဲ႔ၾကတယ္။

ပူအိုက္တဲ႔ အခ်ိန္၊ ေလညင္းေလးတိုက္လာရင္ ခႏၱာကိုယ္မွာ သုခေ၀ဒနာေပၚတယ္။ အဲဒါ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ စျဖစ္လာတာပဲ။ ေ၀ဒနာခႏၱာေပၚတာက တစ္ဏွာခႏၱာေပၚတာပါပဲ။ တဏွာ၊ ဥပဒါန္က ေန႔စဥ္လုပ္တဲ႔ ကံေတြကို သိမ္းထားၿပီး တစ္ခုၿပီးတစ္ခု လႊတ္ေပးပါတယ္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ နားလည္မွ ဒုကၡသစၥာ၊ သမုဒယသစၥာ ကိုသိပါတယ္။ “ငါ” တရားသြားနာဦးမယ္လို႔ေျပာရင္ ခႏၱာ ၅ပါး နားမလည္မႈက စပါတယ္။ တစ္ေန႔လံုး အ၀ိဇၹာ ဆိုတဲ႔ မသိမႈ နဲ႔ပဲ ေနၿပီး ခႏၱာရွာမေတြ႔ရင္ ႀကီးစြာေသာ အျပစ္သင့္တာပဲ လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေနာက္တစ္ဖန္ ဒိဌိႏွင့္ေျပာ၊ ဒိဌိႏွင့္ ေနၾကပါတယ္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ နားလည္မွ ျဖစ္ပ်က္ပ်က္လိုက္ ျဖစ္ေနတဲ႔ ဒုကၡအစု ကိုသိမယ္။ ေ၀ဒနာကိုရႈလို႔ ျဖစ္ပ်က္ ျမင္ရင္ ေ၀ဒနာခ်ဳပ္ၿပီး ဒိဌိ၊ အ၀ိဇၹာပါ ျပဳတ္ပါတယ္။

ဘံု၃ပါး မွာ ျဖစ္တဲ႔ သတၱ၀ါေတြဟာ မီးေလာင္ေနတဲ႔ အိမ္ႀကီးနဲ႔ တူပါတယ္။ အိပ္ယာကႏိုးတာနဲ႔ မီးေလာင္ေတာ႔တာပဲတဲ႔။ ဘယ္သြားသြား မီေလာင္လ်က္ပါပဲ။ ပ်င္လို႔ အလည္သြား၊ ကိစၥ႐ိွလို႔သြား မီေလာင္လ်က္ပါပဲ။“ ေလာင္စာ”ကုန္သြားမွာလဲ စိုးရိမ္ၾကတယ္။ ဒီသား ဒီသမီး မခြဲခ်င္လို႔ ၊ မိးမျငိမ္းခ်င္လုိ႔ “ ေလာင္စာ” ျပန္ထည့္ၾကတယ္။ မီးၿငိမ္းမွာ စိုးၾကတယ္။

၃၁ ဘံုမွာ ဘုရားအဆူဆူနဲ႔ လြဲခဲ႔တာလဲ ဒါေၾကာင့္ပဲ။

ဒိဌိခ်ဳပ္ျခင္းက နိဗၹာန္ပဲ တဲ႔။ ဒါေၾကာင့္ ဒိဌိခြာဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ပဋိသေႏၵေနခဲ႔တာလဲ ကိုယ္မသိခဲ႔။ ေသခ်ိန္က်ေတာ႔လဲ ကိုယ္မသိခဲ႔။ ေနခ်ိန္အလယ္မွာ ႐ႈပ္ေနၾကတယ္။ ဇာတိ ပဋိသေႏၵရကတည္းက ခႏၵာ ၅ ပါး(မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္) ပဲပါတယ္။ က်ား မ အစ ကတည္းက မပါဘူး။ ခႏၵာနဲ႔ အတူ ေနၿပီး မသိၾကတာက အၾကားအျမင္ (သုတ၀ါ အရိယာ သာ၀ေကာ) မ႐ိွလို႔ ။ ဒါေၾကာင့္ “ငါ” ျမင္တယ္၊ “ငါ”ၾကားတယ္၊ စသျဖင့္ သိကၠာယဒိဌိ မင္းမူတာ ခံေနၾကရတယ္။ သိကၠာယဒိဌိ ဟာ အပါယ္ေရေသာက္ျမစ္ပါပဲ။

ေမေမ နာယူေသာ တရားမ်ား (နိဒါန္း)

မီးငယ္ေလးေရ....

ေမေမ ေန႔တိုင္း မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ တရားေတြကိုနာရင္းကေန အေတြးတစ္ခုျဖစ္မိတယ္။ ကိစၥမ်ားေျမာင္ လူတို႔ေဘာင္ဆိုတဲ႔ ဆိုရိုးစကားလိုပဲ။ ေမေမတို႔လူေတြမွာ လူ႔ဘ၀ကို ရၿပီးကတည္းက စား၀တ္ေနေရး အတြက္ အခ်ိန္ေတြျဖဳန္းေနရတယ္။ ပညာသင္ေနရတာလဲ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ပါပဲ။ ေလာကီဘ၀ထဲကေန ေလာကုတၱရာဘ၀ထဲကို ေျခခ်ေနၾကတဲ႔ သံယာေတာ္အရွင္သူျမတ္ ေတြလဲ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ေတာ႔ ရုန္းကန္ေနၾကရေသးတာပဲ။ ေမေမလဲ အသက္၆၀ အထိ ရုန္းကန္းခဲ႔ရတာပဲ။ ဒါေတာင္ အသက္၆၀ျပည့္ရင္ ႏိုင္ငံေတာ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ျခင္းမွ နားလို႔ရၿပီလို႔ သတ္မွတ္လိုက္လို႔ကိုး။ ဒါေတာင္ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြမွာေတာ႔ နားပါ ဆိုတာေတာင္ မနားႏိုင္ၾကပါဘူး။ (စား၀တ္ေနေရးခ်ိဳ႕တဲ႔သူေတြကေတာ႔ ဘ၀ကို ဆက္ၿပီး တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ရုန္းကန္ရတာကိုေတာ႔ မေျပာလိုပါဘူး။ စား၀တ္ေနေရးျပည့္စံုလ်က္နဲ႔ ေလာဘ မသတ္ႏိုင္သူေတြကိုသာ ဆိုလိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ သူတို႕ကိုယ္သူတို႔ ေလာဘရိွေနတယ္လို႔လဲ မသိၾကပါဘူး။)

အခုမွ နားခြင့္ေပးလိုက္တဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ဥပေဒကို အရမ္းေက်းဇူးတင္မိတယ္။ အသက္ ၆၀ အထိ သင္သည္ စား၀တ္ေနေရး၊ သားေရး၊ သမီးေရး ၊ အိမ္ေထာင္ေရး မ်ားအတြက္ တရားေသာ နည္းလမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ မတရားေသာ နည္းလမ္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ပူေလာင္ေသာကိေလသာမ်ားျဖင့္ ေလာဘ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ကၠဳသရိယတို႔ျဖင္႔ အခ်ိန္ကုန္ခဲ႔ၿပီး ျဖစ္သည္။ သင္၏ ကံတရားက သင့္ကို အသက္၆၀ အထိ အသက္ရွင္ခြင့္ ေပးခဲ႔သည္။ ေနာက္ထပ္ႏွစ္ေပါင္းမည္မွ် အသက္ရွင္ခြင့္ရမည္ ကိုမသိႏိုင္ေသး။ သို႔ျဖစ္၍ က်န္ရိွေသာ သက္တမ္းတြင္ “ကိေလသာျငိမ္း ေလာင္စာသိမ္း”ေသာ (“ကိေလသာၿငိမ္း ေလာင္စာသိမ္း” ဆိုတဲ႔ စကား အဓိပၸာယ္ကို ေနာက္ပိုင္းမွာ ရွင္းျပပါမယ္။) အလုပ္မ်ားကို တစိုက္မတ္မတ္လုပ္ပါေတာ႔ ဆိုတဲ႔ အမိန္႔စာ ရခဲ႔သလိုပါပဲ။

အဲဒီလို အမိန္႔စာရခဲ႔တဲ႔ ေမေမဟာ ထပ္ၿပီး စဥ္းစားမိျပန္တယ္။ အသက္ ၆၀ အထိ ကုန္ခဲ႔တဲ႔ အခ်ိန္ေတြ အတြင္းမွာ တစ္ခါတစ္ရံ မ်က္ေစ႔လည္ၿပီး ရိပ္သာေတြေရာက္ခဲ႔တဲ႔ မေျပာစေလာက္ အခ်ိန္ေလးကလြဲလို႔ (စုစုေပါင္းဆိုရင္ သံုးေလးလေလာက္ပဲ ဆိုပါေတာ႔) တရားေတာ္ကို ႏွလံုးသြင္းခဲ႔တဲ႔ အခ်ိန္ဆိုတာ မရိွသေလာက္ပါပဲ။ ေမေမ႔ရဲ႕ သားသမီးေတြလဲ ေမေမ႔လိုျဖစ္မွာ မလိုလားပါဘူး။ (ဒါေပမဲ႔ ေမေမ႔ရဲ႕ သားသမီး ၄ ေယာက္လံုးဟာ တရားေတာ္ကို ေလ့လာလိုက္စားလိုသူမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အခုေရာက္ရိွေနတဲ႔ အသက္အရြယ္မွာ ေမေမ႔ထက္ “အသိ” သာသူမ်ားျဖစ္ၾကတယ္လို႔ ေမေမ ခံယူထားပါတယ္) အခုအခ်ိန္မွာ ေမေမဟာ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ႕ အမရပူရၿမိဳ႕ မဂၤလာရိပ္သာ တိုက္ေက်ာင္းႀကီးကို ေန႔တိုင္းေရာက္ေနသလို ခံစားရတယ္။ တကာၾကြယ္တို႕၊ တကာသစ္တို႕ နဲ႔ အတူတကြ တရားနာေနရသလိုပါပဲ။ အဲဒီလိုအခါမွာ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ တရားအရသာေတြကို ေမေမတစ္ေယာက္ထဲ မခံစားလိုပဲ သားသမီးေတြကို ခြဲေ၀ေပးခ်င္တဲ႔ စိတ္ေတြ ျဖစ္ေပၚေနမိတယ္။ မီးငယ္ေလးဟာ တစ္ရပ္တစ္ေက်းမွာ ပညာေရးအတြက္ လံုးပမ္းေနရတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွသာ တရားသံေလးေတြကို ပူေဇာ္ႏိုင္တယ္၊ ႏွလံုးသြင္းႏိုင္တယ္။ အရင္တံုးကေတာ႔ ေမေမ႔ အေတြ႔အၾကံဳေတြ၊ ေမေမ႔အေတြးေတြကို မီးမီးဆီကို ေရးပို႔ခဲ႔ေပမဲ႔ အခုေတာ႔ ေမေမ႔မွာ ထူးထူးေထြေထြ ေရးစရာအေတြ႔အၾကံဳမရိွေတာ႔ ေမေမနာေနရတဲ႔ တရားေတာ္ေတြထဲက မီးမီးကို သိေစခ်င္တဲ႔ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ေလးေတြကို ေရးၿပီး ပို႕ရရင္ေကာင္းမယ္ဆိုတဲဲ႔ အၾကံျဖစ္မိတယ္။ ဒီလိုဆိုေတာ႔ ေမေမေရးတဲ့ စာေတြကိုလဲဖတ္ရ၊ တရားေတာ္ေတြထဲက မသိမျဖစ္တဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြကိုလဲ အထူးေလ့လာစရာ မလိုေတာ့ပဲ ေမေမ႔စာေတြဖတ္ရင္းကေန သိသြားတဲ႔ အက်ိဳးတရားေတြ အမ်ားႀကီး ရႏိုင္တာေပါ႔။

ဆရာေတာ္ ဦးဇ၀န(ေမတၱာရွင္ ေရႊျပည္သာ)ရဲ႕ တရားတစ္ပုဒ္ထဲမွာ ဗိမၼသာရမင္းႀကီးနဲ႕ အနာထပိဏ္ သေဌးႀကီး နွစ္ဦးကို ႏိႈင္းယဥ္ျပထားတယ္။ ဗိမၼသာရ မင္းႀကီးဟာ ကိုယ္တိုင္ ေသာတာပန္ျဖစ္ေသာ္လည္းမိမိသားေတာ္ အာဇာတသတ္ကို တရားဓမၼအေမြ မေပးတတ္ခဲ႔လို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း အေသဆိုးနဲ႕ ေသခဲ႔ရတယ္။ သားေတာ္လည္း ငရဲက်တဲ႔ အျဖစ္ေရာက္ရတယ္။ အနာထပိဏ္ သေဌးႀကီးကေမတာ႔ တရားအေမြေပးတတ္လို႔ သားသမီး ၃ ေယာက္လံုးလဲ ေသာတာပန္ (တစ္ေယာက္က သကတာဂဏ္) ျဖစ္တယ္။ အငယ္ဆံုးသားက အရက္သမား လူဆိုးျဖစ္ေနတာကို ေန႔စဥ္ မုန္႔ဘိုးေပးၿပီး ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ကုိ သြားခိုင္းတယ္။ ဥပါယ္တံမည္ နဲ႔ သိမ္းသြင္းခဲ႔တာ ေနာက္ေတာ႔ ေသာတာပန္ျဖစ္သြားတယ္။

ဒါေၾကာင့္ မိဘေတြဟာ တရာအေမြ ေပးတတ္ဖို႔ လုိတယ္တဲ႔။ အခုေခတ္မွာ မိမိသားသမီးကို ေလာကီအေမြေတြသာ တြန္းထိုးေပးေနၾကတယ္ လို႔ ေဟာျပထားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေမေမလဲ တတ္စြမ္းႏိုင္သမွ် တရားအေမြေလးေတြ စုေဆာင္းမွ်ေ၀ဖို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါၿပီ။
ေရွ႔ဆက္ၿပီး စိတ္၀င္စားစြာ ဖတ္ၾကားမွတ္သားႏိုင္ပါေစ။

(စာလံုးေပါင္းအမွား သီးခံပါရွင့္)
ဆက္ရန္.......

Rose Festival

Place :

Higashizawa Rose Park

Murayama Town, Yamagata prefecture, Japan

Time:

4th June to 7th July

Entrance Fee:

400 yen (adult), 200 yen (child)

You can go there by train from Yamagata city and it takes about 30minutes. If you are interested in flowers, you can enjoy various kinds of colorful roses in one place. I am sure it's really fun and makes you relax.

Let me share some beautiful photos of roses.

You can also enjoy here http://www.city.murayama.lg.jp/0190bunkakankou/kurashi/higashizawa/kaika_jouhou.htm

ဂ်ပန္စီးပြားေရးႏွင့္ ေထာက္ပံ့ေၾကး

သူငယ္ခ်င္းေရ

အခုတေလာ စိတ္ရႈပ္လူရႈပ္ျဖစ္ေနလို႔ မင္းဆီစာမေရးျဖစ္တာၾကာၿပီ။

မင္းကိုတစ္ခုေျပာျပခ်င္ေနတာ ရိွတယ္။

မင္းလဲၾကားမိမွာေပါ႔။ အယင္ႏွစ္တံုးက ကမၻာ႔စီးပြားေရး က်တဲ႔အတြက္ ကမၻာ႕ထိပ္တန္း စီးပြားေရး ႏိုင္ငံ တစ္ခုျဖစ္တဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးလဲ ထိုးက်သြားၿပီး ဂ်ပန္ေငြေစ်းဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲမွာ အနိမ္႔ဆံုးအေျခအေနကို ထိုးက်သြားခဲ႔တယ္ေလ။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ကုမၸဏီႀကီးေတြ အမ်ားစုဟာ ဒီဒဏ္ကိုခံခဲ႔ၾကရတာေပါ႕။

အခုေျပာျပခ်င္တာက ဂ်ပန္အစိုးရက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ေနထိုင္တဲ႔ သူေတြအားလံုး (ႏိုင္ငံျခားသားေတြအပါအ၀င္) ကိုေထာက္ပံေၾကးေပးတဲ႔အေၾကာင္းေလ။ တို႕ ဂ်ပန္ေရာက္ေနတဲ႔ အခ်ိန္ ကံထူးတယ္လို႔ပဲ ဆိုရမလားပဲေနာ္။ ၂၀၀၉ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ေနာက္ပိုင္း ဂ်ပန္ေရာက္တဲ႔သူေတြကလြဲလို႕ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ တရား၀င္ ေနထိုင္ေနၾကတဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသားေတြအကုန္လံုး ဒီေထာက္ပံ႔ေၾကးကို ခံစားခြင့္ ရရိွၾကတယ္ေလ။

လူတိုင္း တစ္ေယာက္ကို ယန္း၁၂၀၀၀ စီရၾကတယ္။ အသက္၁၈ႏွစ္ေအာက္ နဲ႔ အသက္၆၀ ေက်ာ္တဲ႔သူေတြ ကေတာ႔ တစ္ေယာက္ကို ယန္း ၂၀၀၀၀ စီေတာင္ရၾကတာ။

ဒီလို ထုတ္ေပးဖို႔အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္ရံုးေတြကတစ္ဆင့္ ခံစားခြင့္ရရိွတဲ႔သူတိုင္းဆီကို စာပို႔တယ္ေလ။ သူတို႔ ပို႔တဲ႔ စာရြက္မွာ ကိုယ္႔ရဲ႕ အမည္၊ ေနရပ္လိပ္စာ၊ ဘဏ္နာမည္နဲ႔ ဘဏ္စာရင္းနံပါတ္တို႔ကို ျဖည့္စြက္ၿပီး အသင့္ပါလာတဲ႔ စာအိတ္ေလးထဲမွာ ထည့္ၿပီး ျပန္ပို႔ေပးရတယ္။ တို႔လို ႏိုင္ငံျခားသားေတြကေတာ႔ ႏိုင္ငံျခားသားမွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပား ေကာ္ပီနဲ႕ ဘဏ္စာအုပ္ရဲ႕ ပထမစာမ်က္ႏွာ ေကာ္ပီ ကိုပါအတူတြဲၿပီး ထည့္ပို႔ရတယ္။ ကိုယ္မပို႔ရင္ေတာ႔ ပိုက္ဆံမရႏိုင္ဘူးေပါ႔ေနာ္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလေနာက္ဆံုးထားၿပီး ပို႔ေပးရမယ္တဲ႔။ တို႕ကေတာ႔ ေရာက္တာနဲ႕ အခ်ိန္ဆြဲမေနပါဘူး။ ျမန္ျမန္ျဖည့္ၿပီး ျမန္ျမန္ပို႔လိုက္ေတာ႔ ပိုက္ဆံျမန္ျမန္ရတာေပါ႔ေနာ္ :D

စီးပြားေရးက်တဲ႔ ျပႆနာေၾကာင့္ လူတိုင္းမထိခိုက္ဘူးလို႕ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒီျပႆနာေၾကာင့္ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အလုပ္သမားဦးေရ ေလွ်ာ႔ခ်မႈျပႆနာေတြလဲ႐ိွသလို ဒီျပႆနာရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို အနည္းနဲ႔ အမ်ား၊ အေႏွးနဲ႕ အျမန္ ဆိုသလို ခံစားၾကရတဲ့ သူေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ လူခ်မ္းသာေတြေပါမ်ားၿပီး၊ လူတန္းစား ကြာဟမႈ သိပ္မၾကီးလွတဲ႔ ဒီႏိုင္ငံမွာ ဒီလိုမ်ိဳး ေထာက္ပံံ႔ေၾကးဆိုတာ ထုတ္ေပးမယ္လို႔ သိရေတာ႔ တို႔အေနနဲ႔ အံံၾသမိတာအမွန္ပါပဲ။

ဒီေတာ႔ ဂ်ပန္အစိုးရက ဘာေၾကာင့္ ျပည္သူအားလံုးကို တစ္ေျပးညီ ပိုက္ဆံထုတ္ေပးတာလို႕ ထင္သလဲဟင္။

သိပ္ေတာ႔ မေတြးတတ္ဘူး။ တို႔ အျမင္ေျပာရရင္ေတာ႔ ျပည္သူေတြဟာ ပိုက္ဆံအပိုရရိွတဲ႔ အတြက္ ဒီပိုက္ဆံကို အသံုးျပဳၿပီး ပစၥည္းေတြ၀ယ္ၾကမယ္။ အဲဒီလို၀ယ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ ျပန္လည္ တုိးတက္လာတာနဲ႔ အမွ် စီးပြားေရးလဲ ျပန္လည္ ဦးေမာ႔လာႏိုင္မယ္ လို႔ထင္တယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ မိသားစုတစ္စုအတိုင္းအတာနဲ႕ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဥပမာ- ကေလး၂ ေယာက္ရိွတဲ႔ မိသားစု ျဖစ္ရင္ စုစုေပါင္း ယန္း၆၄၀၀၀ ရမယ္ေလ။ မိသားစုတစ္စု အေနနဲ႔ဆိုရင္ အဲဒီေထာက္ပံ့ေၾကးဟာ အိမ္ေထာင္ဦးစီးရဲ႕ ဘဏ္စာအုပ္ထဲကို ၀င္မွာျဖစ္တဲ႔အတြက္ အိမ္အတြက္ အသံုးလိုမဲ႔ ပစၥည္းတစ္ခုကို ၀ယ္ဖို႔ စဥ္းစားႏိုင္တဲ႔ ေငြေၾကးပမာဏတစ္ခုျဖစ္တယ္ေလ။

တီဗြီအစီအစဥ္တစ္ခုမွာ ဒီလိုအစိုးရေထာက္ပံံ႔ေၾကးရရိွတဲ႔ အတြက္ ဘယ္လိုခံစားရပါသလဲဆိုတဲ႔ ဂ်ပန္ျပည္သူ အခ်ိဳ႕ကို အင္တာဗ်ဳးတဲ႔အစီအစဥ္ အမွတ္မထင္ ၾကည့္မိလိုက္ေသးတယ္။ ကေလးေတြကေပ်ာ္ၾကတယ္။ လူႀကီးပိုင္းေတြက ေက်နပ္ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လူငယ္နဲ႕ လူလတ္ပိုင္းေတြက ဘာမွသိပ္မထူးပါဘူးဆိုတဲ႔ အေျဖမ်ိဳးေျဖၾကတဲ႔ သူေတြလဲရိွတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလဲ ၀ယ္ခ်င္တာ၀ယ္ရလို႕ ေပ်ာ္ၾကတယ္တဲ႔။
ဘယ္သူမဆို ပိုက္ဆံရရင္ေတာ႔ ေပ်ာ္ၾကမဲ႕ သူခ်ည္းပါပဲ။ “ဒါဟာမင္းခံစားခြင့္ရိွတဲ႔ပိုက္ဆံပဲ၊ ယူပါ ”လို႔ဆိုရင္ ျငင္းဆိုမဲ႔သူ မရိွသေလာက္ရွားမယ္လို႕ထင္ပါတယ္။

ဂ်ပန္အစိုးရက ဘာေၾကာင့္ ျပည္သူအားလံုးကို တစ္ေျပးညီ ပိုက္ဆံထုတ္ေပးတယ္ ဆိုတာကို သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ေလးရိွရင္လဲ ေျပာျပေပးပါလား။ အခု မင္းေရာက္ေနတဲ႔ ႏိုင္ငံမွာေရာ ဒီလိုမ်ိဳး စီးပြားေရးက်ဆင္းခ်ိန္မွာ အစိုးရက ေထာက္ပံ႔ေၾကးေပးဖူးတယ္လို႔ ၾကားဖူးလား။
ိ
စီးပြားေရးၾကပ္တည္းေနတဲ့လူေတြ ဒီလိုအခြင့္အေရးမ်ိဳး၊ အေတြ႔အၾကံဳမ်ိဳးေလး ခံစားဖူးရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမလဲ လို႔လဲ ေတြးမိေနေသးတယ္။
ခင္မင္စြာနဲ႔.....

(fig. from wikimedia.org）

သူတို႔......ခ်မ္းသာလိုက္ပံုမ်ား

ၿပီးခဲ႔တဲ႔ မတ္လက conference တက္ဖို႕ တိုက်ိဳ မွာရိွတဲ႔ တကၠသိုလ္တစ္ခုကို ေရာက္ခဲဲ႔ပါတယ္။ Rikkyo University ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္မွာ National University နဲ႕ Private University ဆိုၿပီးရိွပါတယ္။ Rikkyo University ကေတာ႔ Private University ျဖစ္ၿပီး Ikebukuro ၿမိဳ႕လယ္မွာ တည္႐ိွပါတယ္။

Campus ထဲမွာ ၾကီမားခိုင္ခံလွပတဲ႔ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦးေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရတယ္။ တကၠသိုလ္ တည္ေထာင္ခဲ႔တာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၃၅ ႏွစ္ ျပည့္ေတာ႔မယ္ သိရပါတယ္။ စာတမ္းဖတ္ၾကားတဲ႔ အခန္းေတြထဲက ကိုယ္႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔၊ စိတ္ပါ၀င္စားတဲ႔ အခန္းေတြ ကိုေရြးခ်ယ္ၿပီး သြားေရာက္ နားေထာင္ၾကပါတယ္။ ပထမဆံုးရက္ မနက္ပိုင္း ကၽြန္မသြားခဲ႔တဲ႔ အခန္းေတြ (Lecture Room) က ပံုမွန္ အခန္းေတြျဖစ္ေပမဲ႔ ေနာက္တစ္ရက္မွာ ေရာက္သြားခဲ႔တဲ႔ Lecture Room ကေတာ႔ ကၽြန္မကို အေတာ္ေလး အံ႔အားသင့္ေစခဲ႔ပါတယ္။

က်ယ္၀န္းလွတဲ႔ အခန္းက်ယ္ႀကီးထဲမွာ လူတစ္ဦးစီအတြက္ စားပြဲခံုနဲ႔ ကုလားထုိင္ တစ္လံုးစီ ႐ိွၿပီး စားပြဲရဲ႕ အဖံုးကို လွန္ၾကည့္လိုက္ရင္ Laptop တစ္လံုး ႐ိွတယ္။ Internet connection လဲရတယ္။ နားၾကပ္လဲရိွတယ္။
စားပြဲတိုင္းမွာ Laptop တစ္လံုးစီရိွတာ။ ေရတြက္ၾကည့္လိုက္ေတာ႔ စုစုေပါင္း ၁၈၀ လံုးေတာင္...


အဲဒီလိုမ်ိဳး Lecture Room ေတြက ဒီတစ္ခန္းထဲ မဟုတ္ပါတဲ႔႔။ ဘယ္ႏွစ္ခန္းရိွလဲေတာ႔ မသိခဲ႔ဘူး။
သူတို႕...ခ်မ္းသာလိုက္ပံုမ်ား ေနာ္...

Tuvalu(သို႔မဟုတ္)ပင္လယ္ထဲတြင္ နစ္ျမဳပ္စျပဳေနၿပီျဖစ္ေသာ နိုင္ငံငယ္ေလး ၃။

photo from:http://www.tuvalu-overview.tv/10000/tuvalu10000_scr_eg_rev3.pdf

ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈျဖစ္ေပၚေစတဲ႔ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ အစရိွတဲ႔ ဓာတုဓာတ္ေငြ႔ေတြကို ထုတ္လုပ္ေနၾကတဲ႔သူေတြကေတာ႔ ဂ်ပန္ အစရိွတဲ႔ စက္မႈႏိုင္ငံႀကီးမ်ားပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစက္မႈထြန္းကားတဲ႔ ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ လူေနမႈအဆင့္အတန္းဟာလဲ ျမင့္မားၿပီး ေန႔စဥ္လူေနမႈဘ၀မွာ အဆင္ေျပလြယ္ကူေစမယ္႔ ပစၥည္းမ်ားစြာကို ထုတ္လုပ္အသံုးျပဳေနၾကတယ္။

ဥပမာစတင္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေရာင္းဆိုင္မွာ တင္ထားတဲ႔ ေသာက္ေရသန္႔ဗူးတစ္ဗူးကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ အဲဒီ ေရသန္႔ဗူးဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ေရခဲေတာင္ေတြက ေပ်ာ္က်လာတဲ႔ အလြန္တစ္ရာသန္႔ရွင္းတဲ႔ ေရေတြကို ထည့္ၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအထိ ေရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ကဲ ဒီေရသန္႔ဗူးကို ဘယ္လိုထုတ္လုပ္ၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ဘယ္လိုေရာက္လာလဲဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ၾကစို႔။ ေရဗူးထဲကို ေရထည့္ဖို႔၊ တံဆိပ္ကပ္ဖို႔ စက္ပစၥည္းေတြသံုးရတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဂ်ပန္က အေရာင္းဆိုင္ထိ ေရာက္ဖို႔ ႏိုင္ငံအဆင့္ဆင့္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး သေဘာၤတစ္တန္၊ ကားတစ္တန္နဲ႔ တင္ပို႔ရတယ္။ ကဲ ဒီေရသန္႔တစ္ဗူး အတြက္ စြမ္းအင္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးသံုးခဲ႔ရတယ္။ ဂ်ပန္က အေရာင္းဆိုင္ ေတြ (Supermarket, Convenient Store, Vending machine စသျဖင့္) ဆီက္ိုေရာက္ျပန္ေတာ႔လဲ အေအးခန္းထဲထည့္ထားၿပီး ၀ယ္သူအလာကို ေစာင့္ရျပန္တယ္။



ေနာက္ၿပီး အခ်ိဳရည္ဗူး ၊ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းဗူး ထုတ္လုပ္သူေတြကလဲ တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး နဲ႔ ၀ယ္ခ်င္စိတ္ေပၚလာေအာင္ စကားလံုး အမ်ိဳးမ်ိဳးသံုးၿပီး ထုတ္လုပ္ၾကျပန္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ဆိုရင္ အဆီက်သည္။ ခြန္အားျဖစ္ေစသည္။ က်န္းမာေစသည္။ အသားအေရလွေစသည္….စသျဖင့္ေပါ႔။

တစ္ခါ အဲဒီအခ်ိဳရည္ဗူးေတြ၊ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းဗူးေတြဟာ လူေတြ ဘယ္ခ်ိန္၀ယ္မလဲမသိပဲ Supermarket, Convenient Store, Vending machine ရဲ႕ အေအးေပးထားတဲ႔ အခန္းေတြမွာ ေစာင့္ေနၾကရျပန္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ Vending machine ေတြကို ေနရာအႏွံ႔ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီစက္ပစၥည္းေတြက လူေတြအတြက္ အဆင္ေျပလြယ္ကူေအာင္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ေနတယ္ဆိုေပမဲ႔ အဲဒီ အတြက္ စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ နဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လႊင့္မႈေတြကို အခုကစၿပီး ေလွ်ာ႔ခ်သင့္ေနပါၿပီ။ အလြန္အကၽြံထုတ္လုပ္မႈမ်ား (Mass production) နဲ႕ အလြန္အကၽြံ သံုးစြဲမႈမ်ား (Mass consumption) ကိုရပ္တန္းကရပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

ထုတ္လုပ္သူမ်ားကို မထုတ္လုပ္ဖို႔ လို႔ ေျပာလို႕မရတဲ႔အတြက္ သံုးစြဲသူ မိတ္ေဆြတို႕ကိုေျပာခ်င္တာကေတာ႔ မလိုအပ္ရင္ မ၀ယ္ပါနဲ႔။ ကိုယ္တစ္ဦးတည္း မ၀ယ္ရံုနဲ႔ ဘာထူးမွာလဲ ၊ ပစၥည္းေတြကတင္ေရာင္းေနတာပဲ လို႔ေတြးမိေကာင္းေတြးမိႏိုင္ပါတယ္။၀ယ္ယူသံုးစြဲသူေတြ ေလ်ာ႔နည္းလာရင္ ထုတ္လုပ္သူကလည္း လုိအပ္သေလာက္သာ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႕အေနနဲ႔ ေရသန္႔ဗူး၀ယ္ေသာက္ဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ ေရထည့္တဲ႔ ဗူးေကာင္းေကာင္း တစ္ဗူးသာ ၀ယ္ထားလိုက္ပါ။ ေရသန္႔သန္႕ကို ခင္ဗ်ားတို႕ရဲ႕အိမ္ကေန ထည့္ယူသြားလို႔ ရပါတယ္။ ကုန္က်စရိတ္လဲသက္သာပါတယ္။

Photo from:http://www.tuvalu-overview.tv/album/facilities/tuvalu-pe-54.html

Tuvalu ႏိုင္ငံက ဒီကေလးေလးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကိုေတြးၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ သူတို႔ေလးေတြမွာ ရည္မွန္းခ်က္ကိုယ္စီ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုယ္စီ ရိွၾကတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေလးေတြ ျပည့္၀ႏိုင္မွာလားဆိုတာ မိတ္ေဆြအေနနဲ႔ ေျပာႏိုင္ပါသလား။ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈ အဓိကတရားခံျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ပမာဏကို ေလ်ာ႕ခ်ဖို႕အေရးဟာ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ခံေနရတဲ႔ Tuvalu ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးကိစၥတစ္ခုမွ်သာ မဟုတ္ပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေနထိုင္တဲ႔ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အနာဂတ္အေရးလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕လက္မ်ားနဲ႕ ကမၻာႀကီးရဲ႕အနာဂတ္အေရးကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႕ Tuvalu ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕အနာဂတ္ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အနာဂတ္ပါပဲ။ အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

Tuvalu(သို႔မဟုတ္)ပင္လယ္ထဲတြင္ နစ္ျမဳပ္စျပဳေနၿပီျဖစ္ေသာ နိုင္ငံငယ္ေလး ၂။

ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာရမႈေၾကာင့္ ကၽြန္းရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းဟာ ပင္လယ္ေရတိုက္စားခံေနရတာကို ပံုပါအတိုင္း ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ သာမန္ေတြးၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပင္လယ္ေရေတြက ကုန္းေပၚကို လႊမ္းမိုး၀င္ေရာက္လာတယ္ လို႔ထင္စရာရိွပါတယ္။ တကယ္တမ္းေတာ႔ ေရလႊမ္းခံရတာတင္မဟုတ္ပဲ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာလဲ ပင္လယ္ေရေတြက ေျမေအာက္ကေန စိမ္႔ထြက္၀င္ေရာက္လာတာကို ခံရတာျဖစ္ပါတယ္။

ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္မႈ မျဖစ္ခင္ ကၽြန္းေတြရဲ႕ ေျမေအာက္ေရ တည္ရိွေနပံုအား အထက္ပါ ပံုအတိုင္း ေတြ႕ျမင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမေအာက္မွာရိွတဲ႔ ေရခ်ိဳေတြဟာ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ နဲ႔တစ္ေျပးညီ တည္ရိွေနတယ္လို႕ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ ရရိွႏိုင္တဲ႔ ေရခ်ိဳ ပမာဏရဲ႕သိပ္သည္းဆဟာ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ ရိွေနတဲ႔ ေျမေအာက္ေရငန္ (ပင္လယ္ေရ) ရဲ႕သိပ္သည္းဆနဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီစြာရိွေနႏိုင္မွ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ သစ္သီးသစ္ပင္ေတြ ရွင္သန္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေရခ်ိဳရရိွမွာ ျဖစ္ပါတယ္။



ေျမေအာက္ပင္လယ္ေရ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရခ်ိဳေတြထဲကို ေရငန္ေတြကလႊမ္းမိုး ၀င္ေရာက္လာၿပီး ေရခ်ိဳရရိွႏိုင္တဲ႔ အရင္းအျမစ္ေတြ စတင္ပ်က္စီးစျပဳလာပါတယ္။

ေရငန္ဝင္မႈေၾကာင့္ အဓိကစားစရာ Pulaka(ပိန္းဥႏွင့္ဆင္ေသာ)အပင္မ်ား ပ်က္စီးလာပံု

Photo from: http://www.tuvalu-overview.tv/topics/20060430/top.html

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ႔ ေျမေအာက္ပင္လယ္ေရျမင့္တိုက္လာမႈေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ပါျမင့္တက္လာတဲ႔ အတြက္ ေျမနိမ္႔ပိုင္းေတြမွာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ေပၚကို ေရငန္ေတြ စိမ္႔ထြက္လာတဲ႔အထိ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။

(Mr. Semi Bineအိမ္ေအာက္ေၿခအား ႏွစ္အလိုက္ ေရတက္လာပံုအား ၿပေနပံု)

Photo from: http://www.tuvalu-overview.tv/topics/20060430/top.html

Tuvalu ႏိုင္ငံရဲ႕တည္ေနရာ (08 30’ 10’’S/ 179 12’ 33’’E) မွာ တစ္ႏွစ္ကို ၅.၈ မီလီမီတာႏႈန္း ျဖင့္ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္ေနလွ်က္ရိွတာကို ၂၀၀၆ စက္တင္ဘာမွာ ေကာက္ယူထားတဲ႔ ွSEAFRAME data အရသိရိွႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီႏႈန္းအတိုင္းသာ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ဟာ ဆက္လက္ျမင့္တက္ေနခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ေနာင္၁၅ႏွစ္ၾကာတဲ႔အခါ ၈၇မီလီမီတာ (~0.1 m) ေလာက္ျမင့္တက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Tuvalu ႏိုင္ငံဟာ ႔ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ (highest elevation of 4.5m) မွာတည္ရိွေနတဲ႔အတြက္္ ေနာင္၁၅ႏွစ္မွာ ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာ စိုးရိမ္စရာပါပဲ။



ဘာေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရျမင့္တက္လာရတာလဲ။ ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးဘာေၾကာင့္ ပူေႏြးလာရတာပါလဲ။

ကမၻာနဲ႕ လရဲ႕ အပူခ်ိန္ကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ လမ်က္ႏွာၿပင္ရဲ႕ အပူခ်ိန္ဟာ ေန႔မွာ ၁၃၀ဒီဂရီရိွၿပီး ညမွာ -၁၇၀ ဒီဂရီရိွပါတယ္။ အပူခ်ိန္ကြာျခားခ်က္ဟာ ၃၀၀ ဒီဂရီခန္႕ရိွပါတယ္။ ကမၻာႀကီးမွာေတာ႔ ေလထုအလႊာရိွပါတယ္။ အဲဒီ ေလထုအလႊာဟာ အပူခ်ိန္ကို ထိန္းညိွေပးႏိုင္တဲ႔အတြက္ ကမၻာႀကီးရဲ႕ေန႔အပူခ်ိန္နဲ႕႔ ညအပူခ်ိန္ဟာ သိပ္ၿပီးကြာျခားမႈ မရိွပါဘူး။ ေလထုအလႊာတည္ရိွေနမႈရဲ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္ သက္ရိွသတၱ၀ါေတြ နဲ႔ အပင္ေတြ ရွင္သန္ေနထိုင္ႏိုင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ လူသားေတြ တီထြင္ျပဳလုပ္တဲ႔ စက္ပစၥည္းေတြက ထြက္ေပၚလာတဲ႔ ဓာတုဓာတ္ေငြ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကမၻာေလထုအလႊာရဲ႕ အပူခ်ိန္ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈ စြမ္းရည္က်ဆင္းလာရပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္ရဲ႕ အပူခ်ိန္တိုးလာၿပီး ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈ （Global Warming）ဆိုတဲ႔ အက်ိဳးတရားျဖစ္ေပၚလာရပါတယ္။ ကမၻာ႔၀င္ရိုးစြန္းရဲ႕ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာၿပီး ေရခဲေတြ အရည္ေပ်ာ္မႈေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္လဲ ျမင့္တက္လာရပါတယ္။

ကမၻာႀကီးရဲ႕ စက္မႈထြန္းကားလာမႈ သမိုင္း နဲ႔ ကမၻာ႔အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲလာမႈ ကို ျပန္ေျပာင္း ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၈၀၀ခုႏွစ္ေလာက္က စတင္ၿပီး စက္မႈေခတ္သို႕ တစ္စတစ္စ ေျပာင္းလဲ လာခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး လူသားေတြရဲ႕ လူေနမႈအဆင့္အတန္း ပိုမိုျမင့္မားလာတာနဲ႕အမွ် စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ (Energy Consumption) ဟာ မ်ားျပားလာၿပီး စြန္႔ထုတ္ပစၥည္းျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ အစရိွတဲ႔ ဓာတုဓာတ္ေငြ႔(Green House Gases) ထုတ္လႊင့္မႈေတြလဲ မ်ားျပားလာခဲ႔ပါတယ္။
ကမၻာ႔အပူခ်ိန္ဟာ ၁၉၀၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္ေလာက္ကစၿပီး သိသိသာသာျမင့္တက္လာခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီေတာ႔ စက္မႈ စြန္႔ထုတ္ပစၥည္းေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ဟာ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာခန္႔အၾကာမွာ ကမၻာ႔ေလထုကို ဖန္လံုအိမ္ကဲ႕သို႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ (Greenhouse Effect) ျဖစ္လာေစတယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္ကစၿပီး စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ (Energy Consumption) နဲ႔ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လႊင့္မႈ ပမာဏကို မေလ်ာ႔ခ်ဘူးဆိုရင္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာအၾကာ ကမၻာႀကီးေပၚမွာ ေနထိုင္ၾကမဲ႔ လူသားေတြရဲ႕ အနာဂတ္အေရးကို မစဥ္းစားရာေရာက္ပါတယ္။

ဒီေတာ႔ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈျဖစ္ေပၚေစတဲ႔ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ အစရိွတဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔ေတြမ်ားျပားလာရတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ဘယ္သူေတြေၾကာင့္လဲ။

Tuvalu ႏိုင္ငံကလူေတြေၾကာင့္လား။ လံုး၀မဟုတ္ပါဘူး။


တကယ္တမ္းေတာ႔ Tuvalu မွာဘာစက္ပစၥည္းမွ မရိွပါဘူး။ စက္ပစၥည္းမ႐ိွတဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၀ယ္ဖို႔ပိုက္ဆံလဲမလိုအပ္ပါဘူး။ ပိုက္ဆံရဖို႔အတြက္ ရုန္းကန္ရမႈ၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမႈေတြလဲမရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သဘာ၀ကိုအေဖာ္ၿပဳၿပီး ဘ၀ရပ္တည္မႈ အတြက္ ကိုယ္႔ေျခေထာက္ေပၚကိုယ္ရပ္ၿပီး ရွင္သန္ေနထိုင္ရတဲ႔ဘ၀ဟာ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ မိသားစုနဲ႔ ကိုယ္႔ပတ္၀န္းက်င္က လူေတြကိုအျပန္အလွန္ ကူညီအားေပးေနထိုင္ၿပီး ပစၥည္းနဲ႔ ပိုက္ဆံ အစား လူအခ်င္းခ်င္းမွာ ထားရိွသင့္တဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို တန္ဖိုးထားၿပီး ေနထိုင္တဲ႔ဘ၀ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာရုပ္၀တၱဳ ပစၥည္းမွမရိွေပမဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္စြာေနထုိင္ေနၾကတဲ႔ Tuvalu ႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ပါတယ္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

Tuvalu (သို႔မဟုတ္) ပင္လယ္ထဲတြင္နစ္ျမဳပ္စျပဳေနၿပီျဖစ္ေသာ နိုင္ငံငယ္ေလး ၁။

(ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း တစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္တဲ႔ WFWP ရဲ႕ ေႏြဦးႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနားေတြကို တက္ေရာက္ခဲ႔တာ ဒီႏွစ္ဆိုရင္ ၃ ႏွစ္ေျမာက္႐ိွပါၿပီ။ ဒီႏွစ္ေတာ႔ အဲဒီအခမ္းအနားမွာ ဂ်ပန္လူမ်ိဳး ဓာတ္ပံုဆရာ Mr. Shuuichi Endou ရဲ႕ မွတ္သားနာယူဖြယ္ေကာင္းလွတဲ႔ presentation ကို နားေထာင္ခဲ႔ရလို႔ သူတင္ျပခဲ႔တဲ႔အတိုင္း နားလည္သေလာက္ ျပန္လည္မွ်ေ၀ခ်င္ပါတယ္။)

Tuvalu ႏိုင္ငံငယ္ေလးအေၾကာင္းၾကားဖူးပါသလား။

ဂ်ပန္ကေနသြားမယ္ဆိုရင္ အီေကြတာကိုျဖတ္၊ ေတာင္ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ ကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး သြားရင္ Republic of Fiji Islands ကိုအရင္ သြားရပါမယ္။ Fiji ႏိုင္ငံကေန တစ္ဆင့္ ေလယဥ္ပ်ံနဲ႕ ၂ နာရီခန္႔ သြားရပါတယ္။ အလြန္လွပတဲ႔ အျပာေရာင္ပင္လယ္ျပင္နဲ႔ ဒီႏိုင္ငံငယ္ေလးဟာ ကၽြန္းစုငယ္ေလး ၉ကၽြန္း စုေပါင္းထားၿပီး ဧရိယာ စတုရန္း ၂၆ ကီလိုမီတာ အက်ယ္အ၀န္းသာ ႐ိွတဲ႔ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။


၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေသာ Tuvalu Republic ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္လာၿပီး လူဦးေရစုစုေပါင္း ၁၀၀၀၀ ခန္႔သာ ေနထိုင္ပါတယ္။ ဘာသာစကားကေတာ႔ Tuvalu ဘာသာနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာ ေတြကိုအသံုးျပဳပါတယ္တဲ႔။ Tuvalu =start Valu =8 လုိ႔အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္နာမည္က Funafuti ကၽြန္းျဖစ္တယ္။

Tuvalu ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ Funafuti ရဲ႕ေလဆိပ္ဟာ အလြန္ေသးငယ္တဲ႔အတြက္ စုစုေပါင္းလူဦးေရ ၄၄ေယာက္ ခန္႔္သာ သယ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ႔ ေဖာ္ကာေလယဥ္ပဲ ဆင္းသက္လို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကုန္ပစၥည္းအေလးခ်ိန္ပါထည့္တြက္မယ္ဆိုရင္ စုစုေပါင္းလူဦးေရ ၃၅ေယာက္ခန္႔သာ တင္ေဆာင္ၿပီး တစ္ပတ္ကို ၂ရက္သာလွ်င္ ေလယဥ္ပ်ံသန္းေလ႔႐ိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Tuvalu ႏိုင္ငံကို တစ္ပတ္လွ်င္ လူဦးေရ ၇၀ ခန္႔သာ အသြားအလာ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။

Funafuti ေလဆိပ္ရဲ႕ေလယာဥ္ေျပးလမ္း
Photo From: http://monden.daa.jp/01tuvalu/injapanwater01.html

Tuvalu ႏိုင္ငံရဲ႕ေျမပံု
Photo from :http://www.tuvalu-overview.tv/eng/about/index.html

သူတိုရဲ႕ ပံုမွန္ မနက္စာကေတာ႔ ငါး၊ အုန္းသီးနဲ႔ အုန္းရည္ပဲျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသားမ်ားဟာ ၾကည္လင္လွတဲ႕ပင္လယ္ထဲမွာ ေရဆင္းငုပ္ၿပီး မနက္စာအတြက္ငါးကို ႐ွာေဖြကာ ပင္လယ္ထဲမွာပဲ ငါးကိုေဆးေၾကာသန္႔စင္ၿပီး အစိမ္းလိုက္ ခ်က္ခ်င္းစားတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ပင္လယ္ျပင္မွာ ႐ွာေဖြစားေသာက္ၾကတဲ႔ ငါးအမ်ိဳးအစားေတြဟာ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ ႏွစ္ျခိဳက္စြာ စားသံုးေလ့႐ိွတဲ့ ငါးအမ်ိဳးအစားေတြပါပဲ။ အီေကြတာနဲ႕နီးတဲ႔အတြက္ မနက္ေနပြင္႔ခ်ိန္ဟာ ၃၀ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ခန္႔ ႐ိွတာေၾကာင့္ ပင္လယ္ထဲမွာပဲေရစိမ္ၿပီး မနက္စာစားေလ႔႐ိွတတ္ပါတယ္။

Photo from: http://www.10000.tv/photo/index.html

ပင္လယ္ေရလိႈင္းသံေတြနဲ႕ သစ္ရြက္ေတြၾကားထဲက ေလတိုးသံေလးေတြဟာ Tuvalu ရဲ႕သဘာ၀ေတးသြားသံစဥ္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Tuvalu ႏိုင္ငံဟာ သဘာ၀တရားရဲ႕ အလွအပမ်ားစြာနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံေတြဟာလည္း ႐ိုး႐ွင္းလွပါတယ္။ လူဦးေရအလြန္နည္းတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ မိသားစုတစ္ခုလို အခ်င္းခ်င္း ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ Tuvalu ရဲ႕လမ္းေတြေပၚကို ေလွ်ာက္သြားတဲ႔အခါတိုင္း အိမ္ေတြဆီက ရယ္ေမာသံမ်ား၊ စကားေျပာသံမ်ား ကိုၾကားရၿပီး အျမဲၿပံဳးရႊင္ေနတဲ႔ သူတို႕ရဲ႕မ်က္ႏွာမ်ားကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဆိုရင္လည္း ေက်ာင္းသားအားလံုးဟာ မိမိရဲ႕ သူငယ္ခ်င္း၊ ေဆြမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အားလံုးရဲ႕ နာမည္ကို သိၾကတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဂ်ပန္လူမ်ိဳးအမ်ားစုဟာ အဲဒီလိုပံုစံ ေနထိုင္သြားလာမႈေတြကို ေမ႔ေလ်ာ႕ေနခဲ႔ၾကတာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာျမင့္ ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ တုိက်ိဳၿမိဳ႕မွာ ဆိုရင္ မနက္မိုးလင္းတာနဲ႔ ရထားခ်ိန္မွီဖို႕ အလုအယက္ေျပးလႊားသြားလာေနၾကရတဲ႔ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးမ်ားကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႕မ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ အၿပံဳးဆိုတာကို ရွာဖို႔ခက္လွပါတယ္။

ခ်စ္စဖြယ္အျပံဳးကိုယ္စီနဲ႔ ကေလးငယ္မ်ား

Photo from: http://www.10000.tv/photo/index.html

လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္အနည္းငယ္ကစၿပီး ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈ အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာရၿပီး Tuvalu ႏိုင္ငံရဲ႕ ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေလ်ာက္မွာ ႐ိွတဲ႔ သစ္ပင္ေတြဟာ ပင္လယ္ေရတိုက္စားမႈဒဏ္ခံခဲ႔ရတာေၾကာင့္ ၁၀ႏွစ္အတြင္းမွာ ၂၀မီတာထိ ေရလြမ္းမိုးမႈဒဏ္ ခံခဲ႔ရတဲ႔ ေနရာေတြ႐ိွပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ တစ္ႏွစ္မွာ အႀကိမ္ေပါင္း ၁၇ႀကိမ္ ခန္႔ ေရလႊမ္းခံရၿပီး ေရတင္ေနတဲ႔ အခ်ိန္ကလဲ ၃နာရီခန္႔ ၾကာျမင့္ ေနတတ္ပါတယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ ေရလႊမ္းမိုးမႈဒဏ္ခံရတဲ႔ အႀကိမ္အေရအတြက္ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် ပင္လယ္ေရမွာပါ၀င္တဲ႔ ဆားဓာတ္ေတြဟာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ တင္က်န္ေနခဲ႔တဲ႔အတြက္ ေျမေအာက္ေရနဲ႔ သစ္သီးသစ္ပင္မ်ား ႐ွင္သန္ႏိုင္မႈအတြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚ ျပန္႔ပြား ေနလ်က္ ႐ိွပါတယ္။

Photos from: http://www.10000.tv/photo/index.html

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။)



CNN သတင္းဌာနကေန Mr. Shuuichi Endou နဲ႔အင္တာဗ်ဳးနဲ႔ Tuvalu ႏိုင္ငံအေၾကာင္း ထုတ္လႊင့္ခဲ႔တဲ႔ သတင္း ဗြီဒီယိုကို ဒီမွာ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။

ျမန္မာမွာ ပိေတာက္၊ ဂ်ပန္မွာ ဆာကူရာ

မုန္႔လံုးေရေပၚ

အုန္းႏို႔သာကူ

မုန္႔လက္ေကာက္နဲ႔ ကတိုး၀ေၾကာ္

မႏ ၱေလးမုန္႔တီ

ဒီႏွစ္ ျမန္မာ ႏွစ္သစ္မွာ ကၽြန္မတို႕ၿမိဳ႕မွာ ႐ိွတဲ႔ ျမန္မာ(၆)ေယာက္နဲ႔ ဂ်ပန္မိတ္ေဆြ အခ်ိဳ႕ကိုဖိတ္ၿပီး သႀကၤန္အမွတ္တရ မုန္႔ေတြ လုပ္စားျဖစ္ၾကတယ္။
သႀကၤန္သီခ်င္းဖြင့္ၿပီး ရာမဂတသူ မမႀကီးနဲ႔အတူ သႀကၤန္အက ကျဖစ္တယ္။ မမႀကီးက မုန္႔လက္ေကာက္ ေၾကာ္ေပးတယ္။ ညီမေလး ၂ေယာက္ကေတာ႔ တက္ညီလက္ညီ မုန္႔လံုးေရေပၚလံုးၾကတယ္။
လြင္စံက ေက်ာက္ေက်ာထိုးၿပီးယူလာေပးတယ္။ ေက်ာက္ေက်ာပံုေတာင္ ဓာတ္ပံုမ႐ိုက္လုိက္ရဘူး။ Sorry!

ကၽြန္မေနတဲ႔ ၿမိဳ႕မွာေတာ႔ ဒီရက္ပိုင္းမွ Sakura လို႔ေခၚတဲ႔ ခ်ယ္ရီပန္းေတြပြင့္တယ္။ Sakura ေတြအဆုပ္လိုက္ ပြင့္ေနတာ ေတြ႔ရျပန္ေတာ႔ ကၽြန္မတို႔ ဆီက ရနံသင္းတဲ႔ ပိေတာက္ပန္းကို သတိရမိပါတယ္။

ညီမေလး ပို႔ေပးတဲ႔ ေဇာ္၀င္းထြဋ္ရဲ႕ သူခ်င္းထဲကလို
“ ပိေတာက္ပြင္႔ေလးမ်ား.... ပင္လယ္ႀကီးတစ္ခုျခားၿပီလား....”

အားလံုးပဲ ႏွစ္သစ္မွာ လိုရာဆႏၵျပည့္၀ၾကပါေစ။

တိုကိ်ဳက ေစတီပုထိုးေလး

Conference ႐ိွလို႔ တိုက်ိဳၿမိဳ႕ကိုေရာက္တံုးက ဂ်ဴနီယာညီမေလးရဲ႕ ေကာင္းမႈနဲ႕တိုက်ိဳမွာ အမွတ္မထင္ ဖူးေျမာ္ခဲ႔ရတဲ့ ေစတီေလးအေၾကာင္း ေရးခ်င္ပါတယ္။

တိုက်ိဳမွာ ေနၾကတဲ႔သူေတြ ဒီေနရာကို သိတဲ႔ သူေတြလဲ ႐ိွၾကမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ မသိေသးတဲ႔သူေတြလဲ သြားလည္လို႕ရတာေပါ႔ေနာ္။
အဲဒီေစတီေလး တည္႐ိွတဲ႔ ေနရာကေတာ႔ Yomiuri Land လို႔ေခၚတဲ႔ ေနရာမွာ တည္႐ိွပါတယ္။
Yomiuri Land (よみうりレンド） က ဘူတာနာမည္ပါ။ Shinjuku（新宿）ကေန Keio လိုင္း（京王線）ကိုစီးၿပီး Chofu （調布）ဘူတာမွာ ရထား ေျပာင္းစီးရပါတယ္။ ဂ်ပန္လို Yomi = ဖတ္သည္။ Uri = ေရာင္းသည္ လို႕ အဓိပၸာယ္ရၿပီး အဲဒီဘူတာမွာ သတင္းစာေရာင္းတဲ႕အခါ အေရးႀကီးတဲ႔သတင္းေတြ၊ ထူးဆန္းတဲ႕သတင္းေတြကို ဖတ္ျပၿပီး ေရာင္းခဲ႔တယ္ ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္နဲ႔ ဒီနာမည္ျဖစ္လာတာလို႕ ညီမေလးက ေျပာျပပါတယ္။



တကယ္တမ္းေတာ႔ Yomiuri Land က ကစားကြင္းနာမည္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ေပၚမွာ တည္႐ိွတဲ႔ အတြက္ ဘစ္ကားနဲ႔ သြားရင္လဲ ရတယ္။ ဘူတာကထြက္တာနဲ႔ ေတာင္ေျခကေန Cable car နဲ႔ အဲဒီကစားကြင္း႐ိွတဲ႔ ေနရာကို အတက္အဆင္းလုပ္ရင္လဲရပါတယ္။

ဖူးေတြ႔ခဲ႔ရတဲ႔ ေစတီေလးက အဲဒီ Yomiuri Land ကစားကြင္းထဲက ကုန္းျမင့္ေလးေပၚမွာ တည္႐ိွပါတယ္။
ေစတီ႐ိွတဲ႔ ေနရာကို သြားခ်င္ရင္ ကစားကြင္းထဲ၀င္ၿပီးမွ သြားလို႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕သြားတဲ႔ ရက္က ကစားကြင္းထဲ၀င္ဖို႕ ကေလး၊ လူငယ္ အုပ္စုေတြ အမ်ားႀကီး တန္းစီေနၾကပါတယ္။ ကစားကြင္းထဲ၀င္ဖို႕အခ်ိန္လဲ နည္းေနတာနဲ႔ Cable car ေပၚကပဲ ဖူးေျမာ္ခဲ႔ရပါတယ္။　ကစားကြင္းထဲ၀င္ရင္ တစ္ေနကုန္ေနႏိုင္မွ တန္မွာေပါ႔ေနာ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကစားကြင္း ၀င္ေၾကးက တစ္ေယာက္ ၃၉၀၀ယန္းတဲ႔။ ေစ်းႀကီးတယ္ေနာ္။

ေစတီေလးရဲ႕ ပံုစံက ထိုင္း၊ လာအို ဘက္က ေစတီပံုစံနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္တူပါတယ္။ ကစားကြင္းဘက္က မိုးပ်ံရထားစီးတဲ႔ သူေတြရဲ႕ ေအာ္သံေတြ ၾကားရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစတီတည္႐ိွတဲ႔ ကုန္းျမင့္ေလးေပၚကေတာ႔ အင္မတန္မွ ျငိမ္သက္ ေအးခ်မ္းပံုေပၚပါတယ္။ ကုန္းျမင့္ေပၚကေန စီဆင္းလာတဲ႔ ေရတံခြန္ေလးနဲ႔ အေရာင္စံုသစ္ပင္ေတြနဲ႔ ႐ႈခင္းက အလြန္လွပပါတယ္။ ဒီေစတီအေၾကာင္းေသခ်ာသိခြင့္ရရင္ ထပ္ေရးပါအံုးမယ္။


ဂ်ပန္ေရာက္ၿပီးမွ ေစတီပုထိုးကို ပထမဆံုး ဖူးေျမာ္ခြင့္ရခဲ႔တဲ႔ အတြက္ အလြန္ပဲ ၀မ္းသာေပ်ာ္႐ႊင္မိၿပီး အဲဒီေနရာေလးကို ညႊန္ျပေခၚေဆာင္သြားေပးတဲ႔ ညီမေလးခိုင္ကို အထူး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ု