ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္မႈ မျဖစ္ခင္ ကၽြန္းေတြရဲ႕ ေျမေအာက္ေရ တည္ရိွေနပံုအား အထက္ပါ ပံုအတိုင္း ေတြ႕ျမင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမေအာက္မွာရိွတဲ႔ ေရခ်ိဳေတြဟာ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ နဲ႔တစ္ေျပးညီ တည္ရိွေနတယ္လို႕ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ ရရိွႏိုင္တဲ႔ ေရခ်ိဳ ပမာဏရဲ႕သိပ္သည္းဆဟာ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ ရိွေနတဲ႔ ေျမေအာက္ေရငန္ (ပင္လယ္ေရ) ရဲ႕သိပ္သည္းဆနဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီစြာရိွေနႏိုင္မွ ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ သစ္သီးသစ္ပင္ေတြ ရွင္သန္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေရခ်ိဳရရိွမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမေအာက္ပင္လယ္ေရ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရခ်ိဳေတြထဲကို ေရငန္ေတြကလႊမ္းမိုး ၀င္ေရာက္လာၿပီး ေရခ်ိဳရရိွႏိုင္တဲ႔ အရင္းအျမစ္ေတြ စတင္ပ်က္စီးစျပဳလာပါတယ္။
ေရငန္ဝင္မႈေၾကာင့္ အဓိကစားစရာ Pulaka(ပိန္းဥႏွင့္ဆင္ေသာ)အပင္မ်ား ပ်က္စီးလာပံု
ေနာက္ဆံုးမွာေတာ႔ ေျမေအာက္ပင္လယ္ေရျမင့္တိုက္လာမႈေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ပါျမင့္တက္လာတဲ႔ အတြက္ ေျမနိမ္႔ပိုင္းေတြမွာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ေပၚကို ေရငန္ေတြ စိမ္႔ထြက္လာတဲ႔အထိ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။
(Mr. Semi Bineအိမ္ေအာက္ေၿခအား ႏွစ္အလိုက္ ေရတက္လာပံုအား ၿပေနပံု)
Tuvalu ႏိုင္ငံရဲ႕တည္ေနရာ (08 30’ 10’’S/ 179 12’ 33’’E) မွာ တစ္ႏွစ္ကို ၅.၈ မီလီမီတာႏႈန္း ျဖင့္ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္ေနလွ်က္ရိွတာကို ၂၀၀၆ စက္တင္ဘာမွာ ေကာက္ယူထားတဲ႔ ွSEAFRAME data အရသိရိွႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီႏႈန္းအတိုင္းသာ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ဟာ ဆက္လက္ျမင့္တက္ေနခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ေနာင္၁၅ႏွစ္ၾကာတဲ႔အခါ ၈၇မီလီမီတာ (~0.1 m) ေလာက္ျမင့္တက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Tuvalu ႏိုင္ငံဟာ ႔ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ (highest elevation of 4.5m) မွာတည္ရိွေနတဲ႔အတြက္္ ေနာင္၁၅ႏွစ္မွာ ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာ စိုးရိမ္စရာပါပဲ။
ဘာေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရျမင့္တက္လာရတာလဲ။ ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးဘာေၾကာင့္ ပူေႏြးလာရတာပါလဲ။
ကမၻာနဲ႕ လရဲ႕ အပူခ်ိန္ကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ လမ်က္ႏွာၿပင္ရဲ႕ အပူခ်ိန္ဟာ ေန႔မွာ ၁၃၀ဒီဂရီရိွၿပီး ညမွာ -၁၇၀ ဒီဂရီရိွပါတယ္။ အပူခ်ိန္ကြာျခားခ်က္ဟာ ၃၀၀ ဒီဂရီခန္႕ရိွပါတယ္။ ကမၻာႀကီးမွာေတာ႔ ေလထုအလႊာရိွပါတယ္။ အဲဒီ ေလထုအလႊာဟာ အပူခ်ိန္ကို ထိန္းညိွေပးႏိုင္တဲ႔အတြက္ ကမၻာႀကီးရဲ႕ေန႔အပူခ်ိန္နဲ႕႔ ညအပူခ်ိန္ဟာ သိပ္ၿပီးကြာျခားမႈ မရိွပါဘူး။ ေလထုအလႊာတည္ရိွေနမႈရဲ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္ သက္ရိွသတၱ၀ါေတြ နဲ႔ အပင္ေတြ ရွင္သန္ေနထိုင္ႏိုင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ လူသားေတြ တီထြင္ျပဳလုပ္တဲ႔ စက္ပစၥည္းေတြက ထြက္ေပၚလာတဲ႔ ဓာတုဓာတ္ေငြ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကမၻာေလထုအလႊာရဲ႕ အပူခ်ိန္ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈ စြမ္းရည္က်ဆင္းလာရပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္ရဲ႕ အပူခ်ိန္တိုးလာၿပီး ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈ (Global Warming)ဆိုတဲ႔ အက်ိဳးတရားျဖစ္ေပၚလာရပါတယ္။ ကမၻာ႔၀င္ရိုးစြန္းရဲ႕ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာၿပီး ေရခဲေတြ အရည္ေပ်ာ္မႈေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္လဲ ျမင့္တက္လာရပါတယ္။
ကမၻာႀကီးရဲ႕ စက္မႈထြန္းကားလာမႈ သမိုင္း နဲ႔ ကမၻာ႔အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲလာမႈ ကို ျပန္ေျပာင္း ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၈၀၀ခုႏွစ္ေလာက္က စတင္ၿပီး စက္မႈေခတ္သို႕ တစ္စတစ္စ ေျပာင္းလဲ လာခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး လူသားေတြရဲ႕ လူေနမႈအဆင့္အတန္း ပိုမိုျမင့္မားလာတာနဲ႕အမွ် စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ (Energy Consumption) ဟာ မ်ားျပားလာၿပီး စြန္႔ထုတ္ပစၥည္းျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ အစရိွတဲ႔ ဓာတုဓာတ္ေငြ႔(Green House Gases) ထုတ္လႊင့္မႈေတြလဲ မ်ားျပားလာခဲ႔ပါတယ္။
ကမၻာ႔အပူခ်ိန္ဟာ ၁၉၀၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္ေလာက္ကစၿပီး သိသိသာသာျမင့္တက္လာခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီေတာ႔ စက္မႈ စြန္႔ထုတ္ပစၥည္းေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ဟာ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာခန္႔အၾကာမွာ ကမၻာ႔ေလထုကို ဖန္လံုအိမ္ကဲ႕သို႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ (Greenhouse Effect) ျဖစ္လာေစတယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္ကစၿပီး စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ (Energy Consumption) နဲ႔ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လႊင့္မႈ ပမာဏကို မေလ်ာ႔ခ်ဘူးဆိုရင္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာအၾကာ ကမၻာႀကီးေပၚမွာ ေနထိုင္ၾကမဲ႔ လူသားေတြရဲ႕ အနာဂတ္အေရးကို မစဥ္းစားရာေရာက္ပါတယ္။
ဒီေတာ႔ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရမႈျဖစ္ေပၚေစတဲ႔ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းျဖစ္တဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ အစရိွတဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔ေတြမ်ားျပားလာရတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ဘယ္သူေတြေၾကာင့္လဲ။
Tuvalu ႏိုင္ငံကလူေတြေၾကာင့္လား။ လံုး၀မဟုတ္ပါဘူး။
တကယ္တမ္းေတာ႔ Tuvalu မွာဘာစက္ပစၥည္းမွ မရိွပါဘူး။ စက္ပစၥည္းမ႐ိွတဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၀ယ္ဖို႔ပိုက္ဆံလဲမလိုအပ္ပါဘူး။ ပိုက္ဆံရဖို႔အတြက္ ရုန္းကန္ရမႈ၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမႈေတြလဲမရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သဘာ၀ကိုအေဖာ္ၿပဳၿပီး ဘ၀ရပ္တည္မႈ အတြက္ ကိုယ္႔ေျခေထာက္ေပၚကိုယ္ရပ္ၿပီး ရွင္သန္ေနထိုင္ရတဲ႔ဘ၀ဟာ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ မိသားစုနဲ႔ ကိုယ္႔ပတ္၀န္းက်င္က လူေတြကိုအျပန္အလွန္ ကူညီအားေပးေနထိုင္ၿပီး ပစၥည္းနဲ႔ ပိုက္ဆံ အစား လူအခ်င္းခ်င္းမွာ ထားရိွသင့္တဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို တန္ဖိုးထားၿပီး ေနထိုင္တဲ႔ဘ၀ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာရုပ္၀တၱဳ ပစၥည္းမွမရိွေပမဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္စြာေနထုိင္ေနၾကတဲ႔ Tuvalu ႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ပါတယ္။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)